Το ιδεολογικό φαινόμενο, αν και με ιστορικούς όρους πασίδηλα εκπνέει, συνεχίζει εν τούτοις, λόγω κεκτημένης ταχύτητας, να επηρεάζει αναρίθμητους ανθρώπους. Στον παραπαίοντα και παρακμάζοντα (δεν εννοώ κατ’ ανάγκη από οικονομική άποψη) συγκαιρινό Δυτικό κόσμο το βάρος πελώριων βουνών χαρτιών του μοντερνιστικού υλισμού είναι ένα αβάστακτο πνευματικό βάρος (χαρτιών του αστικοφιλελεύθερου, μαρξιστικού, φασιστικού και όλων των ενδιάμεσων ασυνεπών αποχρώσεων που σχοινοβατούν μεθυσμένα, τα οποία και συνεχίζουν να διακινούνται στα πανεπιστήμια των δυτικών κυρίως κρατών). Προκαλούν ένα γόρδιο δεσμό θεμελιωδών συγχύσεων: Η κυριαρχία των δυτικοευρωπαϊκών μοντερνιστικών ηγεμονιών (που τελικά συμπεριέλαβε και την ΕΣΣΔ μέχρι την πτώση της) επέβαλε στους υπόλοιπους την ιδεολογική αντίληψη της πολιτικής: Το ένα ή το άλλο ιδεολογικό δόγμα προτάσσεται προγραμματικά στους ανθρώπους, ορίζει την πολιτική τους, οριοθετεί την δημόσια σφαίρα μέσα στην οποία η ανθρώπινη ετερότητα απαιτείται να είναι εκμηδενισμένη και αυστηρά υλιστική και αποσκοπεί στην ανθρωπολογική διαμόρφωση των πολιτών (σύμφωνα με το εκάστοτε ιδεολογικό δόγμα).
Το ιδεολογικό φαινόμενο ανεξαρτήτως ονοματολογίας έχει δύο κύρια χαρακτηριστικά: Αφενός είναι πολιτική θεολογία και αφετέρου βρίσκεται στον αντίποδα του δημοκρατικού ιδεώδους. Το δημοκρατικό ιδεώδες αναφέρεται στην κίνηση με φορά προς άμεση δημοκρατία ή αν υπάρχουν οι αναγκαίες ανθρωπολογικές προϋποθέσεις στην ίδια την άμεση δημοκρατία. Εν τέλει, ο στόχος του δημοκρατικού ιδεώδους είναι μια ολοένα μικρότερη απόσταση μεταξύ του πολίτη εντολέα και της εντολοδόχου εξουσίας. Όλα τα ιδεολογικά δόγματα του μοντερνισμού, όμως, στηρίζονται στην υπόθεση ότι ένα άκαμπτο σύστημα εξωγενών πολιτικών κανόνων θα διαμορφώσει την υποκείμενη πολιτική ανθρωπολογία με τρόπο που θα επιτρέπει απρόσκοπτη διακυβέρνηση. Έτσι έχουμε τον «ορθολογιστή πολίτη», τον «Άρειο πολίτη», τον «κομμουνιστή πολίτη». Τα διεθνιστικοϋλιστικά δόγματα, αν και έχουν κοινή στοχαστική ρίζα, μορφικά είναι πανομοιότυπα. Διαφέρουν ως προς το περιεχόμενό τους αλλά η ιστορική εμπειρία διδάσκει ότι επιδιώκοντας τον σκοπό μιας ευθύγραμμης πολιτικής ανθρωπολογίας το αποτέλεσμα είναι εκατόμβες και τεράστια νεκροταφεία: «ο καλός ινδιάνος είναι ο νεκρός ινδιάνος», «οι ανυπάκούοι μη Άρειοι μπαίνουν στους φούρνους», «οι απροσάρμοστοι πολίτες ή οι αντίπαλοί τους κομμουνιστές πολίτες πάνε στην Σιβηρία και στα Ψυχιατρεία». Σημειώνουμε βέβαια και το κύριο αποτέλεσμα των μοντερνιστικών ιδεολογιών, δηλαδή η αποικιοκρατία, η καταλήστευση του πλανήτη και η δημιουργία αιτιών πολέμου που μας ταλανίζουν μέχρι τις μέρες μας.
Οι μοντερνιστικές ιδεολογίες βλέπουν το κράτος ως «δοχείο ισχύος», την δημόσια σφαίρα ως κυριαρχούμενη από μια υλιστική ανθρωπολογία και την χώρα όχι ως Πολιτεία αλλά ως χώρο συνύπαρξης αδιαφοροποίητων ατόμων που κινούνται, δρουν, αποφασίζουν και ενεργούν σύμφωνα με ωφελιμιστικά και χρησιμοθηρικά κριτήρια και παράγοντες. Όμως, ποτέ και πουθενά δεν σταθεροποιήθηκε μια υλιστική ανθρωπολογία. Μέσα στις στενόχωρες υλιστικές νομικοθεσμικές δομές η απέραντη ανθρώπινη ετερότητα ασφυκτιά ή εκρήγνυται. Σε κάθε περίπτωση, όσο και αν οι ηγεμονικές εξουσίες προσπάθησαν να επιτύχουν μια επίπεδη και αδιαφοροποίητη υλιστική ανθρωπολογία αυτό ποτέ δεν πέτυχε. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι α) το ευρωπαϊκό «κρατικό έθνος» που μετεξελίχθηκε σε εθνοκράτος και πνευματικά, πολιτισμικά και πολιτικά σταθεροποιημένες ανθρωπολογικές δομές, β) η ΕΕ η οποία ανατρέποντας τις αφετηριακές παραδοχές περί μιας υλιστικής υπερεθνικότητας μετατράπηκε σε μια πρότυπη εθνοκρατοκεντρική μετά-νεοτερική δομή και γ) η ΕΣΣΔ μέσα από τις στάχτες της οποίας αναδείχθηκαν όχι μόνο άθικτες αλλά και ενισχυμένες οι εθνικές ανθρωπολογίες.
Είναι πάντως θλιβερό το γεγονός ότι όλα αυτά δεν τα βλέπουν όσοι στοχαστές αυτοονομάζονται ή βαφτίζονται μεταξύ τους πολιτικοί και κοινωνικοί επιστήμονες. Αυτό που δεν είναι κατανοητό είναι τι εξυπηρετεί ο συγκαιρινός υλιστικός πολιτικός στοχασμός. Στερείται ανθρωπολογικής-οντολογικής αναφοράς, είναι άσχετος με τις εξελίξεις στο επίπεδο των 9/10 του πλανήτη και εξέλειπαν οι λόγοι για τους οποίους γεννήθηκε τους τελευταίους αιώνες (η προσφορά επιστρατευμένων υπηρεσιών αρχικά στους ηγεμόνες και στην συνέχεια στα αστικά και αστικοφιλελεύθερα καθεστώτα και στα ναζιστικά και κουμμουνιστικά καθεστώτα.
Για να μην επεκτεινόμαστε σε ζητήματα που αναλύουμε αλλού εκτενώς, σημειώνω μόνο ότι οι μοντέρνες από τις μεταμοντέρνες παραδοχές διαφέρουν, κυρίως, ως προς τα εξής: Οι πρώτες (αστιφιλελευθερισμός, κομμουνισμός) αποσκοπούσαν σε ένα υπερεθνικό κράτος-χώρο συνύπαρξης μέσα στην δημόσια σφαίρα του οποίου θα συγκροτούσαν μια υλιστική ανθρωπολογία ενώ μέσα στην ιδιωτική σφαίρα οι άνθρωποι, ανάλογα και αντίστοιχα με τις επιταγές του κάθε δόγματος, θα μπορούσαν, δήθεν, «να είναι ότι θέλουν» (στην περίπτωση του κομμουνισμού αυτό ήταν ανομολόγητο γιατί συγκρουόταν με τον σκοπό δημιουργίας μιας υποθετικής κομμουνιστικής ανθρωπολογίας). Βέβαια, ποτέ δεν υπήρξε χημική καθαρότητα εκδοχών και αποχρώσεων αυτών των ιδεολογικών δογμάτων, με το εκκρεμές των ερμηνειών ( και των καταστροφών) να κινείται από το ένα άκρο στο άλλο. Ο μεταμοντερνισμός (και όλα τα συνοδευτικά αποδομητικά ιδεολογήματα που αναμασούν συνήθως ανεπίγνωστα ή ημιμαθώς οι ημέτεροι εθνομηδενιστές) προχώρησε ένα ακόμη βήμα με σκοπό να επιτύχει μια υλιστική ανθρωπολογία μέσα στην δημόσια σφαίρα. Για να το θέσουμε διαφορετικά, αφού προσερχόμενοι μέσα στην δημόσια σφαίρα πεισματικά οι άνθρωποι επέμεναν να κουβαλούν ταυτότητες, ιστορικές μνήμες, θρησκείες και άλλα στοιχεία της ετερότητάς του, οι εθνομηδενιστές βάλθηκαν να τα καταργήσουν, πλέον, όχι μόνο μέσα στην δημόσια σφαίρα αλλά και μέσα στην ιδιωτική σφαίρα.
Οι πιο πάνω παραδόσεις μηχανιστικών και επίπεδων τρόπων σκέψης –επειδή ακριβώς απέτυχαν να κατανοήσουν το βάθος της ανθρώπινης ετερότητας ή επειδή πίστεψαν πως μπορούν και πως πρέπει να την ευθυγραμμίσουν– για μια επίπεδη ανθρωπολογία, απορρέει από τις παρελθούσες «ανάγκες» των μοντερνιστικών ηγεμονιών να διακυβερνήσουν τους δουλοπάροικους που τους κληροδότησε ο Μεσαίωνας. Όντως, με τους δουλοπαροίκους, οι προϋποθέσεις δημοκρατίας δεν υπήρχαν αλλά και όταν σταδιακά μετά την Γαλλική Επανάσταση οι ευρωπαϊκές «μάζες» άρχισαν να χειραφετούνται επινοήθηκε το «Συμβόλαιο» και η έμμεση αντιπροσώπευση η οποία αν και κινούμενη σταθερά προς δεσποτισμό καταχρηστικά εμμένει να ονομάζεται έμμεση δημοκρατία (μάλιστα, δεσποτικά επιμένοντας να την επιβάλει και επί κοινωνιών διαφορετικής ανθρωπολογικής ετερότητας και διαφορετικών κτισμάτων πολιτικού πολιτισμού). Όσοι στην Δύση είναι αθεράπευτα διαποτισμένοι με την στρεβλή αντίληψη του «κρατικού έθνους» –παρά το ότι είμαστε μικρό κράτος περιέργως οι περισσότεροι μάλλον βρίσκονται στην Ελλάδα– την έννοια ανθρωπολογία και έθνος μπορούν να τα κατανοήσουν μόνο ρατσιστικά. Εγκλωβισμένοι μέσα στα αστικοφιλελεύθερα, κομμουνιστικά και φασιστικά τείχη των μοντερνιστικών ιδεολογιών το μυαλό τους είναι πολωμένο. Γι’ αυτό και όταν μιλούν για ανθρωπολογία είναι αθεράπευτα και επικίνδυνα επιπόλαιοι. Κυρίως, δεν κατανοούν την ημέτερη μακραίωνη ελληνική πολιτική, πνευματική και πολιτιστική παράδοση. «Ημέτερη» όχι ασφαλώς σύμφωνα με τις κρατούσες ιδεολογίες του μοντερνιστικού νεοελληνικού κράτους αλλά σύμφωνα με την κλασική Αριστοτελική παράδοση της ανθρωποκεντρικής κοινωνιοκεντρικής θεμελίωσης του Κοινωνικού και του Πολιτικού. Ασφαλώς, θα ήταν βλακώδες αν όχι και ηλίθιο να αρνηθεί κανείς ότι φυλετικά και περιβαλλοντολογικά ζητήματα δεν έπαιξαν ή ότι δεν θα συνεχίζουν να παίζουν ρόλο στην ανθρωπολογική θεμελίωση των κοινωνιών. Όμως, σταδιακά η παρακμή των μοντερνιστικών ηγεμονιών και η απομάκρυνσή μας από το αποικιοκρατικό (τους) καθεστώς, προκαλεί επαναφορά των ανθρώπων στην φυσιολογική τους πορεία που ακολουθούσαν, βασικά, μέχρι και το τέλος της Βυζαντινής Οικουμένης.
Οι κοινωνίες ξαναβρίσκουν τον «ελληνικό τρόπο». Ποιος είναι αυτός; Οι άνθρωποι, περνώντας το νοερό σύνορο μεταξύ βαρβαρότητας και πολιτισμού στην αρχαιότητα έγιναν πολιτικά όντα. Πολιτικός πολιτισμός έτσι νοούμενος σημαίνει αέναη αναζήτηση της προσωπικής αλήθειας και της συλλογικής αλήθειας. Το άθλημα αναζήτησης της προσωπικής και πολιτικής αλήθειας σημαίνει σύμμιξη και μέθεξη ανθρωπίνων ετεροτήτων, δηλαδή τόσο των πνευματικών όσο και των αισθητών κριτηρίων και παραγόντων (υπενθυμίζω ότι όλες οι μοντερνιστικές ιδεολογίες τα διχοτομούν). Οι ίδιοι οι άνθρωποι επιλέγουν το πώς θα διαμορφώσουν τις κοινωνίες τους. Καταμαρτυρείται ότι κύρια πηγή προβλημάτων είναι οι εξωγενείς παρεμβάσεις, ιδιαίτερα οι ιδεολογικά υποκινούμενες. Διεξάγοντας τον κατ’ αλήθειαν συλλογικό βίο και αναζητώντας τον συλλογικό τρόπο ζωής που συνάδει με την συλλογική ανθρωπολογική ετερότητά τους, ανά πάσα στιγμή η ανθρωπολογία τους συγκροτείται και εξελίσσεται. Χρυσές συνταγές δεν υπάρχουν. Και η διαδρομή των ανθρώπων από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα σήμαινε διαρκείς επικοινωνίες και συναλλαγές που άλλοτε ήταν αλληλοεμπλουτιστικές και άλλοτε ζημιογόνες για την μια ή την άλλη πλευρά.
Ακριβώς, η ανθρωπολογική ετερότητα μιας κοινωνίας ούτε μπορεί να περιγραφεί μονοδιάστατα ούτε να νοηματοδοτηθεί με μονοσήμαντους ρατσιστικούς ή υλιστικούς όρους μέσα στους οποίους είναι εγκλωβισμένος ο στερούμενος οντολογικής αναφοράς μοντερνιστικός και μεταμοντέρνος λόγος. Η ανθρωπολογική ετερότητα κάθε συλλογικής οντότητας σύμφωνα με τις ιστορικές περιστάσεις μιας εκάστης κοινωνίας συγκροτείται, ανασυγκροτείται και μετεξελίσσεται με ιδιόμορφο, ιδιαίτερο και μοναδικό τρόπο. Στην πορεία αυτή κάθε έθνος περιστρέφεται γύρω από θεμελιώδεις άξονες εθνικών κοσμοθεωριών που αφορούν τα διαχρονικά πνευματικά, πολιτισμικά και πολιτικά τους κτίσματα. Αυτά τα κτίσματα είναι οικουμενικά μεν και αλληλοεμπλουτίζουν τα έθνη αλλά και μοναδικά και ανεπανάληπτα για κάθε έθνος, ειδοποιός διαφορά που καθιστά τον διεθνισμό ακατάλληλο ως πολιτικό δόγμα διακυβέρνησης του κόσμου. Μάλλον κάτι ήξεραν οι αρχαίοι που είχαν ως θέσφατο το «ιδεώδες της ανεξαρτησίας» και οι σύγχρονοι ιστορικοί νομοθέτες που καθιέρωσαν τις θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς δικαίου, δηλαδή την διακρατική ισοτιμία, την μη επέμβαση και την εσωτερική αυτοδιάθεση ως διεθνές καθεστώς που καθιστά την εθνική ανεξαρτησία τον θεμελιώδη προσανατολισμό του διεθνούς πολιτικού πολιτισμού. Τώρα, βεβαίως, θα με ρωτήσετε τους λόγους για τους οποίους αν και όλα αυτά και πολλά άλλα είναι πασίδηλα, γιατί είχαμε διεθνισμούς και τόσες άλλες θανατηφόρες ασυναρτησίες! Απαντώ: Δεν μπορείτε να ερωτήσετε όσους σφαγιάστηκαν στην άσκοπη ιδεολογική διαπάλη αλλά ρωτήστε όσους ακόμη και σήμερα ταλανίζονται με διεθνιστικές αυταπάτες για λόγους που τουλάχιστον προσωπικά αδυνατώ να αντιληφτώ.
Επανερχόμενος στο ανθρωπολογικό ζήτημα σε αναφορά με την μετανάστευση, λέω το αυτονόητο αν γράψω ότι καταμαρτυρούμενα η συγκρότηση της ανθρωπολογικής ετερότητας των εθνών δεν υποτάσσεται σε θεσμικές διατάξεις ή σε ανθρωπολογικές συνταγές νομικού, ιδεολογικού ή άλλως πως χαρακτήρα. Ακατάπαυστα «οι άνθρωποι της καθημερινότητας» συναλλάσσονται, συναναστρέφονται αλλήλους και αναπτύσσουν κοινωνία σχέσεων ενδοεθνικά και διεθνικά. Η μετανάστευση αποτελούσε πάντοτε παράγοντα αυτής της πορείας. Εκτός και αν μιλάμε για επέλαση ενός άλλου έθνους, κατάληψη ενός χώρου, γενοκτονία και μετάλλαξη της ιστορικής ανθρωπολογίας (για παράδειγμα στην Βόρειο Αμερική, στην Παλαιστίνη και στην κατεχόμενη Κύπρο), οι μετανάστες όταν προσέρχονται μέσα σε μια ήδη διαμορφωμένη δημόσια σφαίρα μιας πολιτείας που δεν είναι η δική τους, ολοκληρώνονται μέσα σε αυτήν χωρίς να μεταλλάξουν τους θεμελιώδεις άξονες της ακατάπαυστα εξελισσόμενης ανθρωπολογικής συγκρότησης της πολιτείας που αρχικά τους φιλοξενεί και στην συνέχεια φυσιολογικό θα ήταν να τους υιοθετήσει (ακριβώς, για να μην είναι ξένοι μέσα στο μοναδικά και ανεπανάληπτα διαμορφωμένο Πολιτειακό περιβάλλον). Έτσι ήταν, έτσι είναι και μάλλον έτσι θα είναι. Άνθρωποι που δεν θίγουν αυτούς τους άξονες επειδή τους σέβονται και τους αποδέχονται, συμβιώνουν πολιτισμένα στο περιβάλλουν που επέλεξαν να ζήσουν. Πραγματολογικά επαληθεύεται ότι η πλήρης ολοκλήρωση απαιτεί 2-3 γενεές.
Η φυσιολογική και πολιτισμένη ολοκλήρωση όμως είναι ένα πράγμα και άλλο οι βιασμός της ανθρωπολογικής συγκρότησης με μέτρα που εν μέρει ή εν όλω ή ως συνέπεια αφέλειας προάγουν την λαθρομετανάστευση και την εκ θεμελίων διατάραξη του ιστορικού πολιτικού υπόβαθρου. Για να έλθω στο παιδί των Νιγηριανών αλλοδαπών οι παραστατικές περιγραφές του οποίου έδωσαν το έναυσμα για την παρούσα συζήτηση, θα ήταν βάρβαρο να το διακρίνεις ρατσιστικά και να μην του δημιουργήσεις τις πολιτικές προϋποθέσεις πολιτισμένου βίου (αν και είναι στην φύση των πραγμάτων ότι στην νέα του πατρίδα η προσαρμογή θα γίνει σταδιακά και μέσα από τις ανθρώπινες σχέσεις όπως με όλους τους άλλους ανθρώπους και επί όλων των υπόλοιπων ανθρωπίνων υποθέσεων). Ο ίδιος θαυμαστά περιγράφει το πώς δίνει τον προσωπικό του αγώνα για να επιτύχει αυτοδίκαια την ολοκλήρωσή του μέσα στην νέα ανθρώπινη ομάδα που η τύχη το ενέταξε. Αυτό που περιγράφει, ακριβώς, είναι η κοινωνία σχέσεων και τα πράγματα είναι αμφίπλευρα και αμφίδρομα. Την ίδια περίπου περιγραφή θα δώσει ο καθείς μας που έζησε στο εξωτερικό (εγώ επί μακρόν σε τέσσερεις διαφορετικές χώρες), την ίδια περιγραφή θα δώσουν κάποιοι που λόγω γάμου ή εργασιακών ευκαιριών μετοίκησαν από ένα χωριό σε κάποιο άλλο, την ίδια περιγραφή θα δώσετε για κάποιο νέο εταιρικό χώρο μέσα στον οποίο θα βρεθείτε, την ίδια περιγραφή θα σας πω εγώ ως ενοικιαστής και άκληρος σε κάθε πολυκατοικία όπου ζω εδώ και τριάντα χρόνια σε τέσσερεις χώρες και τώρα στην Ελλάδα (από μόνο το γεγονός ότι κάποιοι είναι ιδιοκτήτες και εγώ ή κάποιος άλλος είμαστε ενοικιαστές). Στις ανθρώπινες υποθέσεις θα ήτανε βλακώδες να περιγράψεις τις προσαρμοστικές διαδικασίες στο εσωτερικό μιας πολιτισμένης πολιτείας ως ρατσισμό. Πολύ περισσότερο θα αποτελούσε ύβρη κατά της λογικής εάν κανείς χαρακτηρίσει τον ελληνικό τρόπο ζωής ως ρατσιστικό, εχθρικό προς τους άλλους πολιτισμούς και επιθετικών διαθέσεων (ένα τέτοιος ισχυρισμός είναι κατάπτυστο ψεύδος).
Ας διακρίνουμε όμως όλα τα πιο πάνω από την εξωγενή αξίωση ανθρωπολογικής διατάραξης μιας οποιασδήποτε κοινωνίας η οποία αυτοδίκαια κινείται πρόσω περιστρεφόμενη γύρω από τους δικούς της πνευματικούς, πολιτικούς και πολιτισμικούς άξονες. Αν λόγω αφέλειας, απροσεξίας ή ιδεολογικών στρεβλώσεων σε δέκα ή είκοσι χρόνια εισρεύσουν εκατομμύρια λαθρομετανάστες αυτός ο ανθρωπολογικός βιασμός αναπόδραστα καταλύει τον κοινωνικό ιστό, αποδυναμώνει την κοινωνική συνοχή, αποδυναμώνει την πολιτική ανθρωπολογία, καθιστά αναγκαία την υιοθέτηση ανορθολογικών νομικών δομών (βασικά ρατσιστικών που εγκαθιδρύουν μια τυραννία της μειονότητας επί της πλειονότητας), δημιουργεί μειονοτικά προβλήματα που εκμεταλλεύονται αναθεωρητικοί γείτονες, γεννά εκατέρωθεν αμυντικά ρατσιστικά σύνδρομα εκεί που δεν υπήρχαν και προκαλεί αποσχίσεις ή και πολλαπλή κατάτμηση μιας χώρας. Και δυστυχώς όταν επέλθουν τέτοια δεινά σε δέκα, είκοσι ή σαράντα χρόνια οι δράστες δεν θα ζουν για να λογοδοτήσουν. Το να συγχέουμε την διαρκή συναλλαγή και συναναστροφή των εθνών ή την φυσιολογική μετανάστευση με τον οργανωμένο ανθρωπολογικό βιασμό μιας κοινωνίας μέσω λαθρομετανάστευσης είναι ένα ηλίθιο επιχείρημα που βρίσκω ότι γι’ αυτό είναι αήττητο.
Καταληκτικά, τονίζω ότι το ζήτημα δεν σχετίζεται με τις περιπτώσεις όπως αυτές του νεαρού Νιγηριανού, που αφορούν ένα σχετικά μικρό αριθμό ανθρώπων που τις τελευταίες δεκαετίες μετακινήθηκαν σε νέα κράτη και που λογικά εμπλουτίζουν μια χώρα ανθρωπολογικά. Βρίσκω όμως ότι είναι αυτοκτονικό το - σαφέστατα ιδεολογικά υποκινούμενο - άνοιγμα κερκόπορτας ανθρωπολογικού βιασμού μιας οποιασδήποτε κοινωνίας με τρόπο που θα ενθαρρύνει την οργανωμένη λαθρομετανάστευση. Για να γίνω πιο συγκεκριμένος, διαχωρίζοντας τις περιπτώσεις όσων η προσαρμογή τους στην πολιτισμένη μας πολιτεία είναι ως εκ της φύσεως των πραγμάτων αναγκαία, οι νόμοι περί Ιθαγένειας απαιτείται να λαμβάνεται πρόνοια ούτως ώστε να αποθαρρύνουν! δραστικά! την λαθρομετανάστευση και όχι να την ενθαρρύνουν. Κανενός η χώρα δεν είναι ξέφραγο αμπέλι και ποτέ δεν πρέπει να γίνεται. Η συναισθηματική ή αφελής ή ιδεολογικά υποκινούμενη διαχείριση αυτής της υπόθεσης είναι ανεύθυνη στάση και προάγγελος πολλών κακών. Τέλος, μαθήματα πολιτισμένης συμπεριφοράς δεν χρειαζόμαστε.
Παναγιώτης Ήφαιστος
Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, Πανεπιστήμιο Πειραιώς
πηγή
0 αναγνώστες άφησαν σχόλιο:
Δημοσίευση σχολίου
Πείτε μας την γνώμη σας για την ανάρτηση αυτή .