Ὁ σῳζόμενος μεγαλοπρεπὴς Βωμὸς τοῦ Διὸς στὰ Γάργαρα
(Κιουτσοὺκ Κουγιοῦ), νότια παραφυάδα τοῦ ὀρεινοῦ συγκροτήματος
τῆςἼδης, ὅπου ἐξελίχθηκε ἡ συζυγικὴ σκηνὴ μεταξὺ Δία καὶ Ἥρας,
ποὺ ἐκτενῶς περιγράφει ὁ Ὅμηρος στὸ Ε τῆς Ἰλιάδος.
Στις 21-23 παρελθόντος Αὐγούστου πραγματοποιήθηκε Φεστιβὰλ πρὸς τιμὴν τοῦ Διὸς στοὺς γειτονικοὺς δήμους Μπεχράμκαλε (σ.σ. ἀρχαίας αἰολικῆς πόλεως Ἄσσου) καὶ Κιουτσοὺκ Κουγιοῦ (ἀρχαίας αἰολικῆς πόλεως Γάργαρα) τῆς Τουρκίας, ποὺ βρίσκονται στὰ τουρκικὰ παράλια ἀπέναντι ἀπὸ τὴ Λέσβο. Αἰτία τῆς τέλεσης τοῦ φεστιβὰλ στάθηκε τὸ γεγονὸς ὅτι στὸ χωριὸ Ἀντάτεπε τοῦ δήμου Κιουτσοὺκ Κουγιοῦ ὑπάρχει βωμὸς τοῦ Διός, ὁ ὁποῖος ἀνάγεται στὰ χρόνια του Τρωικοῦ πολέμου. Τὸ φεστιβὰλ συνδιωργάνωσαν ὁ Δήμαρχος Κιουτσοὺκ Κουγιοῦ κ. Γιουσοὺφ Ἀκσόυ, ὁ Δήμαρχος Ἄσσου - Μπεχραμκαλὲ κ. Μρουνὰλ Σαχὶν καὶ ὁ ἐπιχειρηματίας κ. Χαλοὺκ Γιουρντκουράν. Ἀπὸ ἑλληνικῆς πλευρᾶς προσκλήθηκαν καὶ παρευρέθησαν στὴν ἐν λόγῳ ἐκδήλωση οἱ Λέσβιοι δήμαρχοι Μανταμάδου κ. Στέφανος Ἀποστόλου καὶ Καλλονῆς κ. Γιῶργος Κυρατζῆς, καθὼς καὶ ἐκπρόσωποι τοῦ Πανεπιστημίου Αἰγαίου. Κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ τριήμερου φεστιβὰλ πραγματοποιήθηκαν δεξιώσεις καὶ ξεναγήσεις στοὺς ἀρχαιολογικοὺς χώρους τῆς περιοχῆς.
Στὸ Μουσεῖο Ἐλαιοκομίας «Ἀντάτεπε», ποὺ βρίσκεται στὴν περιοχὴ τοῦ βωμοῦ τοῦ Διός, ἀπευθύνθησαν χαιρετισμοὶ ἀπὸ τοὺς Τούρκους διοργανωτὲς καὶ τοὺς Ἕλληνες δημάρχους καὶ πραγματοποιήθηκαν χορευτικὲς ἐπιδείξεις ἀπὸ τοὺς χορευτικοὺς συλλόγους Μικρασιατῶν Καλλονῆς, Μανταμάδου καὶ Ἁγ. Παρασκευῆς Λέσβου καὶ ἀπὸ τουρκικὰ χορευτικὰ συγκροτήματα. Ἐπίσης στὸν ἴδιο χῶρο ἔγινε παράσταση χοροδράματος ἀπὸ τουρκικὸ θίασο μὲ θέμα τοὺς ἀρχαίους Ἕλληνες θεούς. Στὸ φεστιβὰλ παρευρέθησαν ἐκτὸς ἀπὸ Ἕλληνες καὶ πολλοὶ βουλευτές, περιφερειάρχες καὶ ἄλλοι ἐπίσημοι Τοῦρκοι προσκεκλημένοι καθὼς καὶ ἐπίσημοι ἄλλων ἐθνικοτήτων, πρᾶγμα πού, σύμφωνα μὲ τοὺς Τούρκους διοργανωτές ἔγινε ἐφικτὸ λόγῳ τῆς παγκόσμιας σύγχρονης διάστασης ποὺ ἔχει ὁ ἀρχαῖος Ἑλληνικὸς Πολιτισμός.
Στὸ Μουσεῖο Ἐλαιοκομίας «Ἀντάτεπε», ποὺ βρίσκεται στὴν περιοχὴ τοῦ βωμοῦ τοῦ Διός, ἀπευθύνθησαν χαιρετισμοὶ ἀπὸ τοὺς Τούρκους διοργανωτὲς καὶ τοὺς Ἕλληνες δημάρχους καὶ πραγματοποιήθηκαν χορευτικὲς ἐπιδείξεις ἀπὸ τοὺς χορευτικοὺς συλλόγους Μικρασιατῶν Καλλονῆς, Μανταμάδου καὶ Ἁγ. Παρασκευῆς Λέσβου καὶ ἀπὸ τουρκικὰ χορευτικὰ συγκροτήματα. Ἐπίσης στὸν ἴδιο χῶρο ἔγινε παράσταση χοροδράματος ἀπὸ τουρκικὸ θίασο μὲ θέμα τοὺς ἀρχαίους Ἕλληνες θεούς. Στὸ φεστιβὰλ παρευρέθησαν ἐκτὸς ἀπὸ Ἕλληνες καὶ πολλοὶ βουλευτές, περιφερειάρχες καὶ ἄλλοι ἐπίσημοι Τοῦρκοι προσκεκλημένοι καθὼς καὶ ἐπίσημοι ἄλλων ἐθνικοτήτων, πρᾶγμα πού, σύμφωνα μὲ τοὺς Τούρκους διοργανωτές ἔγινε ἐφικτὸ λόγῳ τῆς παγκόσμιας σύγχρονης διάστασης ποὺ ἔχει ὁ ἀρχαῖος Ἑλληνικὸς Πολιτισμός.
Παραθέτουμε ἀκολούθως ἀσχολίαστες τὶς συνεντεύξεις ποὺ μᾶς παραχώρησαν ἀπὸ ἑλληνικῆς πλευρᾶς οἱ κ.κ. Ἀποστόλου καὶ Κυρατζῆς καὶ ἀπὸ τουρκικῆς πλευρᾶς οἱ δύο ἀπὸ τοὺς τρεῖς συνδιοργανωτὲς κ.κ. Ἀκσόυ καὶ Γιουρντκουράν, ἀπὸ τὶς ὁποῖες καταδεικνύεται αὐτοδήλως ἡ διαφορὰ ἀπόψεων ποὺ ἐπικρατεῖ σήμερα γιὰ τὸν Ἑλληνικὸ Πολιτισμὸ στοὺς ἐπίσημους κύκλους Ἑλλάδος καὶ Τουρκίας, ποὺ ἀντιπροσωπεύθηκαν μὲ μέλη τους στὸ πράγματι ὡραῖο στὴ σύλληψη καὶ πραγματοποίησή του πρωτότυπο αὐτὸ φεστιβὰλ πρὸς τιμὴν τοῦ μέγιστου θεοῦ τῶν Ἑλλήνων –μιὰ διαφορὰ ποὺ δυστυχῶς δὲν τιμᾶ τὴν κρατοῦσα σήμερα στὴν Ἑλλάδα ἰδεολογία τῶν ἰθυνόντων της.
περιφερειάρχες καὶ δήμαρχοι) σὲ ἀναμνηστικὴ φωτογραφία
ληφθεῖσα στὸἐπίσημο δεῖπνο ποὺ παρέθεσε ὁ Δῆμος Κιουτσοὺκ
Κουγιοῦ μετὰ τὴ λήξη τοῦ Φεστιβάλ, ὅπου τιμήθηκε ὁ
«Μητίετα Ζεύς». (Ἡ φωτογραφία αὐτὴ μᾶς παρεχωρήθη
ἀπὸ τὴν ἐφημερίδα τῆς Μυτιλήνης «Ἐμπρός».)
Χ. Γιουρντκουράν: «Εἶμαι 100% σίγουρος ὅτι ὁ Ἑλληνικὸς Πολιτισμὸς μπορεῖ νὰ συνενώσῃ τὸν σύγχρονο Κόσμο»
ΕΡ.: Κύριε Γιουρντκουράν, θὰ ἤθελα κατ’ ἀρχὰς νὰ μᾶς πῆτε πῶς ξεκίνησαν οἱ ἐκδηλώσεις πρὸς τιμὴν τοῦ Διός.
Χ.Γ.: Ὁ Δήμαρχος τῆς περιοχῆς μας (Κιουτσοὺκ Κουγιοῦ) κ. Γιουσοὺφ Ἀκσόυ μοῦ ζήτησε νὰ τοῦ προτείνω μία ἰδέα γιὰ ἕνα φεστιβάλ. Ἐγὼ τοῦ πρότεινα νὰ κάνουμε ἕνα φεστιβὰλ πρὸς τιμὴν τοῦ Διὸς καὶ τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων θεῶν, μιὰ ποὺ στὴν περιοχή μας καὶ συγκεκριμένα στὴ θέση Ἀντάτεπε ὑπάρχει βωμὸς τοῦ Δία.
ΕΡ.: Ὁ βωμὸς αὐτὸς ἀνακαλύφθηκε ἀπὸ ἀνασκαφές; Σὲ ποιά ἐποχὴ χρονολογεῖται;
Χ.Γ.: Ὁ βωμὸς οὐδέποτε καταχώθηκε καὶ ἦταν ἀνέκαθεν γνωστός. Ἐπίσημες χρονολογήσεις δὲν ἔχουν γίνει. Πάντως εἶναι βέβαιο ὅτι στὴ θέση αὐτὴ ἐντοπίζεται τὸ ὄρος Γάργαρα, ὅπου ἀναφέρεται ἡ ὕπαρξη βωμοῦ τοῦ Διὸς ἀπὸ τὸν Στράβωνα καὶ ἀπ’ ὅπου οἱ θεοί, σύμφωνα μὲ τὴν Ἰλιάδα τοῦ Ὁμήρου (ραψῳδία Ε), παρακολουθοῦσαν τὶς μάχες τοῦ Τρωικοῦ Πολέμου. Ἄλλωστε δὲν ὑπάρχουν ἄλλοι βωμοὶ στὴν περιοχὴ αὐτὴν καὶ οἱ ἀρχαῖες περιγραφὲς ταιριάζουν μὲ τὴν ἐν λόγῳ τοποθεσία. Τὸ ἐνδιαφέρον πάντως εἶναι ὅτι στὸν βωμὸ αὐτὸν ἕως τὸ 1922 Ἕλληνες καὶ Τοῦρκοι διωργάνωναν ἀπὸ κοινοῦ στὰ μέσα κάθε Αὐγούστου γιορτές, κατὰ τὶς ὁποῖες ἐναπέθεταν ἄνθη στὸν βωμὸ καὶ χόρευαν καὶ τραγουδοῦσαν. Οἱ ἑορτασμοὶ τῶν Τούρκων γίνονταν πρὸς τιμὴν κάποιου «Ἀρντανμπαμπά», ποὺ στὰ Τούρκικα σημαίνει «Πατέρας τῆς Σοφίας». Τέτοιοι ἑορτασμοὶ εἶναι ἀσυνήθιστοι στὸ Ἰσλάμ, καθὼς στὴ μουσουλμανικὴ θρησκεία σπάνια ἀπαντοῦν τοπικὰ θρησκευτικά σύμβολα. Ταυτόχρονα καὶ μαζὶ μὲ τοὺς Τούρκους οἱ Ἕλληνες γιόρταζαν πρὸς τιμὴν κάποιου ἀντίστοιχου ἁγίου, τοῦ ὁποίου τὸ ὄνομα δὲν ἔχει διασωθῆ. Ἔχοντας λοιπὸν γνώση αὐτῶν τῶν ἑορτασμῶν, ποὺ πρὸ πολλοῦ ἔχουν σταματήσει, πρότεινα τὴν ἀναβίωσή τους στὸν δήμαρχό μας.
ΕΡ.: Μιλῆστε μας λίγο γιὰ τὸν ἑαυτό σας. Σίγουρα ὑπάρχει κάποιος λόγος γιὰ τὴν ἐπιλογὴ τοῦ δημάρχου νὰ συμβουλευτῇ εἰδικὰ ἐσᾶς γιὰ τὶς ἐν λόγῳ ἐκδηλώσεις…
Χ.Γ.: Εἶμαι ἰδιοκτήτης ταξιδιωτικοῦ γραφείου στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ τοῦ πρώτου μουσείου ἐλαιοκομίας στὴν Τουρκία, ποὺ βρίσκεται στὸ Ἀντάτεπε, πολὺ κοντὰ στὸν βωμό. Στὸν χῶρο τοῦ μουσείου, ποὺ στεγάζεται σὲ παλιὸ ἐλαιοτριβεῖο τὸ ὁποῖο ἀνῆκε στὴν ἑλληνικὴ οἰκογένεια Τσουκαρέλλη πρὶν τὸ 1922, πραγματοποιήθηκε καὶ μέρος τῶν ἐκδηλώσεων τοῦ φεστιβὰλ τοῦ Διός. Στὰ ἐκθέματά του συγκαταλέγονται ἀπὸ σύγχρονα μηχανήματα ἐλαιοκομίας μέχρι ξύλινες πρέσσες τῆς ρωμαϊκῆς ἐποχῆς καὶ ἑλληνικοὶ ἀμφορεῖς, ποὺ βρέθηκαν ἀπὸ ψαράδες στὸν κόλπο τοῦ Ἀδραμυττίου. Γνώριζα τὴν ἱστορία τῆς περιοχῆς καὶ γιὰ τὸν λόγο αὐτὸν ὁ δήμαρχος ζήτησε τὴ συμβολή μου. Ἐγὼ ἀμέσως τοῦ πρότεινα τὴν ἀναβίωση τῶν γιορτῶν πρὸς τιμὴν τοῦ Ἕλληνα θεοῦ στὸ Ἀντάτεπε.
ΕΡ.: Γιὰ ποιό λόγο προτείνατε στὸν δήμαρχο αὐτὴν τὴν ἀναβίωση; Θὰ μπορούσατε νὰ εἴχατε προτείνει ὁτιδήποτε ἄλλο.
Χ.Γ.: Λατρεύω τὴν Ἑλλάδα, ὅπου καὶ ταξιδεύω συχνά, καὶ πίστευα ὅτι μιὰ τέτοια ἀναβίωση θὰ μποροῦσε νὰ συμβάλῃ καθοριστικὰ στὴν προσέγγιση τῶν δύο λαῶν μας.
ΕΡ.: Πιστεύετε ὅτι αὐτὴ ἡ προσέγγιση εἶναι εὔκολη ὑπόθεση;
Χ.Γ.: Ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τῆς ἀρχαιότητας ἕως σήμερα οἱ ἀκτὲς τοῦ Αἰγαίου προσφέρονται γιὰ τὴν προσέγγιση τῶν λαῶν λόγῳ τῆς γεωγραφίας τους. Εἶναι ἰδανικοὶ τόποι, ὅπου οἱ λαοὶ μποροῦν νὰ συναντηθοῦν καὶ νὰ μοιραστοῦν τὸν πολιτισμὸ καὶ τὰ ἐμπορεύματά τους. Ἐξ ἄλλου, ὅπως ἀποδεικνύει καὶ ἡ κοινὴ τέλεση ἑορτῶν ἀπὸ Ἕλληνες καὶ Τούρκους στὸν βωμὸ τοῦ Ἀντάτεπε, χριστιανοὶ καὶ μουσουλμᾶνοι ζοῦσαν εἰρηνικὰ μαζὶ μέχρι πρόσφατα. Ἑπομένως γιατί νὰ μὴν εἶναι εὔκολη ἡ προσέγγιση;
ΕΡ.: Ἂς τὸ θέσουμε διαφορετικά. Ἡ χώρα μας διωργάνωσε τὶς τελευταῖες ἑβδομάδες Ὀλυμπιακοὺς Ἀγῶνες. Κύριο στοιχεῖο τῶν ἀγώνων αὐτῶν εἶναι τὸ ἀνθρώπινο μέτρο, ποὺ εἶναι ἄλλωστε καὶ βασικὴ ἀξία τοῦ ἀρχαιοελληνικοῦ πολιτισμοῦ. Πιστεύετε ὅτι αὐτὴ ἡ ἀξία μπορεῖ νὰ συνενώσῃ τοὺς λαοὺς τοῦ κόσμου καὶ στὶς μέρες μας;
Χ.Γ.: Εἶμαι 100% σίγουρος. Τὰ ἀρχαιοελληνικὰ ἰδανικὰ ὁδηγοῦν στὸ ἀλληλοσεβασμὸ τῶν πολιτισμῶν καὶ γιὰ τὸν λόγο αὐτὸν πρέπει νὰ ἀναδεικνύωνται σὲ κάθε περίπτωση.
θεὰ Ἥρα στὸ χορόδραμαποὺ παρουσιάσθηκε στὸ
Κιουτσοὺκ Κουλοῦ στὶς 22 Αὐγούστου 2004
Χ.Γ.: Καὶ ἐγὼ σᾶς εὐχαριστῶ. Θὰ ἤθελα ἐπίσης νὰ πῶ ἐπὶ τῇ εὐκαιρίᾳ, ὅτι ὁ δήμαρχος τῆς Ἄσσου κ. Μρουνὰλ Σαχίν, ἕνας ἀπὸ τοὺς συνδιοργανωτὲς τῶν ἐκδηλώσεων γιὰ τὸν Δία, πρότεινε κατὰ τὴ διάρκειά τους τὴ δημιουργία μιᾶς δεύτερης πύλης εἰσόδου ἀπὸ τὴ Λέσβο στὴν Τουρκία ἀνάμεσα στὴ Μήθυμνα καὶ τὴν Ἄσσο, πέρα ἀπὸ τὴν ἤδη ὑπάρχουσα μεταξὺ Μυτιλήνης καὶ Κυδωνιῶν. Καὶ αὐτὸ εἶναι σίγουρα κάτι ποὺ θὰ διευκολύνῃ ἰδιαίτερα τὴ διακίνηση τουριστῶν, ἐμπορευμάτων ἀλλὰ καὶ πολιτιστικῶν ἀγαθῶν μεταξὺ τῶν λαῶν μας.
Τοῦρκος δήμαρχος: «Στὸν πολιτισμὸ δὲν χωρᾶνε οὔτε οἱ Μουσουλμᾶνοι οὔτε οἱ Χριστιανοί»
ΕΡ.: Κύριε δήμαρχε, πιστεύετε ὅτι τὸ φεστιβὰλ πρὸς τιμῆν τοῦ Δία ἦταν ἐπιτυχές; Πόσοι ἄνθρωποι παρέστησαν;
ΓΙΟΥΣΟΥΦ ΑΚΤΣΟΫ: Ἦταν ἀπόλυτα ἐπιτυχές. Στὶς τρεῖς ἡμέρες ποὺ διήρκεσε εἴχαμε εὐρύτατη συμμετοχή, μεταξὺ τῶν ὁποίων συμπεριλαμβάνονται ἕξι βουλευτὲς καὶ ὁ περιφερειάρχης μας τουλάχιστον 15.000 ἄτομα. Ἐκτὸς τῶν Τούρκων συμμετεῖχαν 110 Ἕλληνες ἀπὸ τὴ Λέσβο, ὁ βουλευτὴς κ. Μαφιὲ ἀπὸ τὸ Κοσσυφοπέδιο μὲ τρεῖς συνοδούς του καὶ ὁ Ρουμᾶνος δήμαρχος κ. Ἐριστέο μὲ τὸ ἐπιτελεῖο του. Ἑπομένως τὸ φεστιβὰλ εἶχε καὶ διεθνῆ διάσταση πέρα ἀπὸ τὴ στενὰ ἑλληνοτουρκική.
ΕΡ.: Ἀντιμετωπίσατε καθόλου ἀρνητικὲς ἀντιδράσεις; Καὶ ποιά ἦταν ἡ στάση τῆς κυβέρνησής σας;
Γ.Α.: Ὅλοι οἱ παρευρισκόμενοι ἔμειναν εὐχαριστημένοι ἀπὸ τὴ φιλοξενία μας καὶ δὲν ὑπῆρξε καμμία ἀρνητικὴ ἀντίδραση. Ἡ στάση ἀφ’ ἑτέρου τῆς κυβέρνησής μας ἦταν ἰδιαίτερα θετική. Ἀρκεῖ νὰ σᾶς πῶ ὅτι οἱ βουλευτὲς ποὺ παρέστησαν ἀνῆκαν σ’ ὅλες τὶς πολιτικὲς παρατάξεις.
ΕΡ.: Γιατί καλέσατε καὶ Ἕλληνες;
Γ.Α.: Ἕλληνες καὶ Τοῦρκοι ἔχουμε τὶς ἴδιες ρίζες, τὰ ἴδια ἔθιμα, τὶς ἴδιες παραδόσεις ,τὴν ἴδια κουζίνα καὶ κυρίως τὴν ἴδια καταγωγή. Ἡ γυναῖκα μου εἶναι ἀπὸ τὴν Κρήτη καὶ πρὶν ἀπὸ μερικὰ χρόνια ποὺ ταξίδεψα στὴν Ἀθήνα, εἶδα τὰ ἴδια ἀκριβῶς πράγματα ποὺ βλέπει κανεὶς καὶ στὴν Τουρκία. Ἂν ἔπρεπε ἐμεῖς οἱ Τοῦρκοι νὰ διαλέξουμε τοὺς πρώτους ἀνάμεσα στοὺς γείτονές μας, αὐτοὶ θὰ ἦταν οἱ Ἕλληνες.
ΕΡ.: Καλέσατε καὶ ἄλλους Ἕλληνες ἐπισήμους πέρα ἀπὸ τοὺς δημάρχους Καλλονῆς καὶ Μανταμάδου;
Γ.Α.: Καλέσαμε τοὺς δημάρχους ἐννέα δήμων τῆς Λέσβου, ἀπὸ τοὺς ὁποίους ἀνταποκρίθηκαν μόνον οἱ δύο ποὺ ἀναφέρατε.
ΕΡ.: Μία τελευταία ἐρώτηση. Ζοῦμε σὲ μία ἐποχή, κατὰ τὴν ὁποία χριστιανοὶ καὶ μουσουλμᾶνοι ἀλληλοσκοτώνονται. Πρόσφατο τραγικὸ παράδειγμα τὰ γεγονότα τῆς Ὀσετίας. Πιστεύετε ὅτι ὁ ἀρχαιοελληνικὸς πολιτισμός, ποὺ εἶναι πέρα ἀπὸ θρησκεῖες, ἔχει τὴ δύναμη νὰ ἑνώνῃ;
Γ.Α.: Οἱ ρίζες τοῦ νεοελληνικοῦ πολιτισμοῦ, τοῦ τουρκικοῦ πολιτισμοῦ καὶ τοῦ πολιτισμοῦ ὅλου τοῦ σύγχρονου κόσμου εἶναι κοινές: ὁ ἀρχαῖος Ἑλληνικὸς Πολιτισμός. Καὶ σὲ αὐτὸν τὸν κοινὸ πολιτισμὸ δὲν χωροῦν οὔτε μουσουλμᾶνοι οὔτε χριστιανοί.
Â. ÐÙÓ ÅÉÄÁÍ ÔÉÓ ÃÉÏÑÔÅÓ ÏÉ ÅËËÇÍÅÓ ÄÇÌÁÑ×ÏÉ
Δήμαρχος Ἀποστόλου: «Ἐνιωσα δέος καὶ ἀμηχανία…»
Στὸ τριήμερο φεστιβὰλ τοῦ τουρκικοῦ Δήμου Κιουτσοὺκ Κουγιοῦ πρὸς τιμὴν τοῦ Δία προσκλήθηκε καὶ παρευρέθηκε μεταξὺ ἄλλων ὁ Δήμαρχος Μανδαμάδου Λέσβου κ. Στέφανος Ἀποστόλου. Σημειωτέον ὅτι ἡ περιοχὴ τοῦ Μανδαμάδου γεωγραφικὰ βρίσκεται ἀκριβῶς ἀπέναντι ἀπὸ τὸ Κιουτσοὺκ Κουγιοῦ, ὅπου δεσπόζει, σύμφωνα μὲ τὴ Ραψῳδία Ε τῆς Ἰλιάδας, τὸ ὄρος Γάργαρα, νότια παραφυάδα τῆς Ἴδης. Τὰ Γάργαρα φιλοξενοῦσαν τοὺς θεοὺς τοῦ Ὀλύμπου, ὅταν παρακολουθοῦσαν τὶς μάχες τῶν θνητῶν στὴν Τροία, περιγράφεται δὲ ἐκτενῶς ἀπὸ τὸν Ὅμηρο μία συζυγικὴ σκηνὴ μεταξὺ τοῦ Δία, ποὺ ἀπεκαλεῖτο Μητίετα (Σοφὸς) καὶ τῆς Ἥρας, ποὺ διαδραματίστηκε ἐκεῖ. Μιλώντας στὸν «Δαυλὸ» ὁ Δήμαρχος Μανδαμάδου μεταφέρει τὰ συναισθήματα ποὺ τοῦ προκάλεσαν ὅσα παρακολούθησε στὴ γείτονα χώρα.
ΕΡ.: Κύριε Ἀποστόλου, πῶς αἰσθανθήκατε ὡς φιλοξενούμενος σὲ μία ξένη χώρα, στὴν Τουρκία, ὅπου διοργανώνεται ἐπί χρόνια ἕνα ἐτήσιο φεστιβὰλ μὲ ἀναφορὰ στὸν μέγιστο Ἕλληνα θεὸ Δία;
Σ.Α.: Σίγουρα δὲν μπορῶ νὰ πῶ ὅτι ἔνιωσα πολὺ ὡραῖα. Καὶ αὐτό, γιατὶ πῆγα σὲ μία περιοχή, ὅπου διαπίστωσα πὼς χρησιμοποιοῦν τὴ δική μας ἱστορία, κάτι ποὺ ἐμεῖς δὲν τὸ κάνουμε. Τὸ φεστιβὰλ αὐτὸ διοργανώνεται μὲ ἀφορμὴ τὴν ὕπαρξη στὰ μέρη τους ἑνὸς βωμοῦ τοῦ Δία. Ἐκεῖ μάλιστα ὑπάρχει ἡ ἀρχαία αἰολικὴ πόλις Ἄσσος, ὅπου ἐντοπίστηκαν καὶ ἄλλα ἀρχαιολογικὰ μνημεῖα τοῦ Ἑλληνικοῦ Πολιτισμοῦ ὕστερα ἀπὸ πολύχρονες ἀνασκαφές.
ΕΡ.: Ποιό ἦταν τὸ κλῖμα τοῦ φεστιβάλ, πῶς τιμήθηκε ὁ Δίας;
Σ.Α.: Στὸ φεστιβὰλ χρησιμοποιήθηκε ἡ Τουρκικὴ γλῶσσα. Ὡστόσο μὲ βάση ὅσα μᾶς μετέφρασαν ἀλλὰ καὶ ποὺ καταλάβαμε ἀπὸ αὐτὰ ποὺ παρακολουθούσαμε, περιλάμβανε ἀναφορὲς στὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ ἱστορία καὶ στοὺς ἀρχαίους Ἕλληνες θεούς. Ἀναφορὲς ποὺ ξεκινοῦσαν –νὰ φανταστῆτε– πρὶν ἀπὸ τοὺς θεοὺς τοῦ Δωδεκαθέου, ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Κρόνου. Μοῦ ἔκανε μεγάλη ἐντύπωση τὸ πλῆθος κόσμου ποὺ παρευρέθη γιὰ νὰ παρακολουθήσῃ τὸ φεστιβάλ, γεγονὸς ποὺ φανερώνει τὸ ἐνδιαφέρον τοῦ λαοῦ τῆς γειτονικῆς χώρας γιὰ τὸν Ἑλληνικὸ Πολιτισμό. Καί, λυπᾶμαι ποὺ θὰ τὸ πῶ, ἀντίστοιχο ἐνδιαφέρον δὲν βλέπουμε νὰ ὑπάρχῃ στὴ δική μας χώρα. Ἔνιωσα δέος καὶ ἀμηχανία μπροστὰ στὸ μεγαλεῖο της δικῆς μας ἱστορίας, ἔτσι ὅπως τὴν εἶδα νὰ προβάλλεται ἀπὸ ἕναν ξένο λαό.
ΕΡ.: Πάντως εἶναι πραγματικὰ ἀξιοσημείωτο, δύο διαφορετικούς λαοὺς μὲ διαφορετικὰ θρησκεύματα, ποὺ τοὺς φέρνουν ἀντιμέτωπους, νὰ τοὺς ἑνώνῃ ὁ Ἑλληνικὸς Πολιτισμός.
Σ.Α.: Πραγματικὰ εἶναι πολὺ σημαντικὸ αὐτὸ ποὺ συνέβη, ὁ Ἑλληνικὸς Πολιτισμὸς δηλαδὴ νὰ φέρνῃ κοντὰ δύο λαούς, νὰ τοὺς δένῃ καὶ νὰ καταργῇ τὶς ὅποιες διαφορές. Στεναχωρήθηκα πολύ, γιατὶ ἐμεῖς ὡς Ἕλληνες ἀντιμετωπίζουμε δυστυχῶς θέματα ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ ἱστορία, τὸν Ἑλληνικὸ Πολιτισμὸ γενικώτερα, μὲ ἐλάχιστη βαρύτητα. Τὰ θεωροῦμε ἀκόμη καὶ ξεπερασμένα! Πόσοι ἆραγε ἀπὸ ἐμᾶς γνωρίζουν καλὰ τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ ἱστορία; Ἴσως οὔτε ἐκεῖνοι ποὺ τὴν ἔχουν σπουδάσει. Οἱ ὑπόλοιποι, ὅ,τι τοὺς ἔχει ἀπομείνει ἀπὸ τὸ σχολεῖο. Διαπιστώνουμε λοιπὸν ὅτι οἱ ξένοι τὴν ἀναδεικνύουν μὲ μεγαλύτερο σεβασμό, τὴν κάνουν σημεῖο ἀναφορᾶς καὶ τὴν προβάλλουν, τὴ στιγμὴ ποὺ ἐμεῖς δὲν τῆς δίνουμε σημασία. Ὁ Ἑλληνικὸς Πολιτισμὸς μπορεῖ νὰ ἑνώσῃ μία ὁλόκληρη ἀνθρωπότητα, τὸ εἴδαμε ἄλλωστε καὶ στοὺς Ὀλυμπιακοὺς ἀγῶνες.
Δήμαρχος Κυρατζῆς: Φόβητρο οἱ «θρησκευτικοὶ κύκλοι»
Ο δήμαρχος Καλλονῆς Λέσβου κ. Γιῶργος Κυρατζῆς, ποὺ παρευρέθηκε καὶ αὐτὸς στὸ φεστιβάλ, ἐκτιμᾷ καὶ χαρακτηρίζει ὡς σπουδαία τὴν πρωτοβουλία τῶν Τούρκων διοργανωτῶν, ἀλλὰ τὴν ἴδια στιγμὴ δηλώνει ὅτι δὲν θὰ ὑλοποιοῦσε ἕνα ἀντίστοιχο φεστιβὰλ πρὸς τιμὴν Ἑλλήνων θεῶν στὴ Λέσβο. Καὶ αὐτὸ γιατὶ δὲν θὰ ἦταν ἀποδεκτὸ «ἀπὸ τὸν θρησκευτικὸ κύκλο»! [Σχόλιο: Ξένοι λαοὶ σήμερα, ἀσπαζόμενοι διαφορετικὰ θρησκεύματα, ἀνακαλύπτουν πὼς ὁ ἀρχαῖος Ἑλληνικὸς Πολιτισμὸς ἑνώνει· στὴν Ἑλλάδα τοῦ 2004 ἐκλεγμένοι ταγοί μας φοβοῦνται ἀκόμη τὸν κλῆρο;].
«Δ»: Κύριε Κυρατζῆ, γιατί, πιστεύετε, οἱ Τοῦρκοι διοργανωτὲς τοῦ συγκεκριμένου φεστιβὰλ τὸ ἀφιέρωσαν στὸν Δία; Τί μπορεῖ νὰ σημαίνῃ αὐτό;
Γ.Κ.: Πιστεύω ὅτι οἱ φίλοι μας οἱ Τοῦρκοι στόχο ἔχουν τὴν προβολὴ τοῦ τόπου τους. Θέλουν νὰ προβάλουν τὰ μέρη τους· καὶ ὁ Ἑλληνικὸς Πολιτισμὸς ποὺ ὑπάρχει στὴν περιοχή τους ἀποτελεῖ ἕνα καλὸ μέσο προβολῆς. Τὸ χειρίζονται πολὺ ὡραῖα, ἐπιδιώκοντας συγχρόνως μὲ τὴν προβολὴ νὰ πετύχουν τὴ δημιουργία μιᾶς ἀνταλλαγῆς ἀπόψεων ἀλλὰ καὶ ἐμπορίου μεταξὺ τῆς χώρας τους καὶ τῶν νησιῶν μας. Ὅπως συνέβαινε ἄλλωστε καὶ τὰ παλιὰ χρόνια, ποὺ ὑπῆρχαν αὐτὲς οἱ ἀνταλλαγὲς καὶ ποὺ εἶχαν ὡς στόχο τὴν εὐημερία τῶν δύο λαῶν.
«Δ»: Γνωρίζουμε ὅμως ὅτι τὸ συγκεκριμένο φεστιβὰλ δὲν ἀποτελεῖ μόνο κάτι σὰν «τουριστικὴ ἀτρραξιόν», διότι διοργανώνεται κάθε χρόνο μὲ μεγάλη συμμετοχὴ ἁπλοῦ κόσμου ρητῶς πρὸς τιμὴν τοῦ «Δία Πατέρα τῆς Σοφίας». Ἑπομένως δὲν μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι ἀποσκοποῦν στὴ δική τους προβολή.
Γ.Κ.: Ἔχετε ἀπόλυτο δίκιο πάνω σὲ αὐτό. Δείχνουν σεβασμὸ γιὰ τὸν ἀρχαῖο πολιτισμό μας. Ὅταν τοὺς ρώτησα ἂν πιστεύουν οὐσιαστικὰ καὶ ὄχι ἐπιφανειακὰ στὶς ἀξίες ποὺ ἀντιπροσωπεύονται ἀπὸ τοὺς ἀρχαίους Ἕλληνες θεούς, μοῦ ἀπάντησαν ὅτι μέσα ἀπὸ αὐτοὺς ἀναδεικνύεται ἕνας πολιτισμός, ποὺ γιὰ ἐκείνους ἀποτελεῖ πρότυπο, ἕνα εἶδος μοντέλου.
«Δ»: Βρισκόμαστε λοιπὸν μπροστὰ στὸ μεγαλεῖο του Ἑλληνικοῦ Πολιτισμοῦ, ποὺ τοποθετεῖ στὴν ἄκρη τὶς ὅποιες συγκρούσεις καὶ κυρίως θρησκευτικὲς διαφορὲς, συνδέοντας δύο διαφορετικοὺς λαούς; Ἀποδέχονται τὴν δική μας ἀρχαιότητα καὶ τὴν τιμοῦν ἀναλόγως;
Γ.Κ.: Μὰ πρόκειται γιὰ ἕνα πολιτισμό, ποὺ γιὰ ἐμᾶς ταυτίστηκε μὲ τὴν τελειότητα. Ἐκεῖνοι εἶδαν ὅτι αὐτὸς ὁ πολιτισμὸς ἀναπτύχθηκε μέσα ἀπὸ τοὺς θεούς του. Τὸν ἀποδέχονται καὶ τὸ δείχνουν ἐμπράκτως. Στοὺς τουρίστες τὸ πρῶτο πρᾶγμα ποὺ θὰ δείξουνε στὸ σημεῖο αὐτὸ εἶναι ὁ Ναὸς τοῦ Δία, ὅπως καὶ στὴν Ἄσσο ὁ Ναὸς τοῦ Ἀπόλλωνα. Ὅταν πῆρα στὰ χέρια μου τὴν πρόσκληση καὶ εἶδα ὅτι τὸ φεστιβὰλ ἦταν πρὸς τιμὴν τοῦ Δία, ξαφνιάστηκα. Δὲν γνώριζα ὅτι γινόταν κάτι τέτοιο στὴν Τουρκία. Εἶναι κάτι πρωτόγνωρο, πραγματικά. Ἀνταποκρινόμενος στὴν πρόσκληση καὶ πηγαίνοντας ἐκεῖ, μοῦ ἐπισήμαναν χαρακτηριστικὰ ὅτι δὲν μποροῦν νὰ ἀψηφήσουν τὸν ἀρχαῖο πολιτισμό μας.
«Νὰ ἱδρυθῇ Σχολὴ Σαπφοῦς στὴ Λέσβο»
«Δ»: Γιατί λοιπὸν ἀπὸ τὴν πλευρά μας, ἐφόσον μάλιστα ἔχει ἐπανειλημμένως ἐκφραστῆ καὶ ἀπὸ τὶς δυὸ πλευρὲς ἡ διάθεση γιὰ οὐσιαστικὴ συμφιλίωση μεταξὺ τῶν δύο λαῶν, δὲν συνειδητοποιοῦμε καὶ δὲν λαμβάνουμε σοβαρὰ ὑπόψη τὶς προοπτικὲς ποὺ ἀνοίγει ξεκάθαρα μπροστά μας ἡ ἴδια μας ἡ κληρονομιά, ὁ ἀρχαῖος Ἑλληνικὸς Πολιτισμός; Δὲν νοεῖται αὐτὸ νὰ τὸ ἔχουν ἀντιληφθῆ καὶ νὰ τὸ προωθοῦν μόνον ἄλλοι λαοί. Ἐσεῖς γιὰ παράδειγμα, πέστε μου, στὴν περιοχή σας, ὅπου ἔχετε σημαντικὰ ἀρχαιολογικὰ μνημεῖα, θὰ διωργανώνατε ἕνα ἀντίστοιχο φεστιβὰλ γιὰ τὸν Δία;
Γ.Κ. Δὲν ξέρω κατὰ πόσο ἕνα τέτοιο φεστιβὰλ θὰ γινόταν ἀποδεκτὸ στὴν Ἑλλάδα, δὲν τὸ ἔχω σκεφτῆ. Ἔχω σκεφτῆ ὅμως κάτι ἄλλο, μία φιλοσοφικὴ σχολὴ στὴ Λέσβο μὲ παγκόσμια ἐμβέλεια. Νὰ μιμηθοῦμε τὸ παράδειγμα τῆς Σαπφοῦς καὶ τὸ πόσο πρωτοποριακὴ ὑπῆρξε στὴν ἐποχή της, δημιουργώντας μία ἀντίστοιχη σχολή.
«Δ»: Δὲν καταλαβαίνω ὅμως, γιατί σᾶς προβληματίζει ἕνα φεστιβὰλ πρὸς τιμὴν τῶν ἀρχαίων θεῶν.
Γ.Κ.: Πιστεύω πὼς δὲν ἔχουμε φτάσει ἀκόμη στὸ σημεῖο ἐκεῖνο, ποὺ θὰ μᾶς ἐπέτρεπε νὰ διοργανώσουμε ἕνα φεστιβὰλ πρὸς τιμὴν τῶν ἀρχαίων θεῶν. Θὰ ἔχουμε ἔντονες ἀντιδράσεις ἀπὸ τὸν θρησκευτικὸ κύκλο.
«Δ»: Γιατί ἔχουμε αὐτὴν τὴν τάση, νὰ ἐμπλέκουμε τὴ θρησκεία σὲ τέτοια θέματα, ποὺ ἀφοροῦν ἄμεσα στὸν πολιτισμό μας; Γιατί συγχέουμε διαφορετικὲς καταστάσεις;
Γ.Κ.: Συμφωνῶ ὅτι πρόκειται γιὰ ἀνεξάρτητες καταστάσεις. Ὅμως εἶναι γεγονὸς ὅτι θὰ ὑπάρξουν ἀντιδράσεις.
«Δ»: Ἐδῶ εἴδαμε ὅτι τὸ τόλμησαν οἱ Τοῦρκοι, ποὺ ὄχι μόνο δὲν ἀποτελεῖ μέρος τοῦ δικοῦ τους πολιτισμοῦ, ἀλλὰ ἔχουν συνάμα καὶ διαφορετικὴ θρησκεία. Καὶ οἱ μουσουλμᾶνοι μάλιστα, ὡς γνωστόν, εἶναι ἰδιαίτερα φανατισμένοι μὲ τὴ θρησκεία
τους. Ἐμεῖς γιατί δὲν μποροῦμε, τί φοβόμαστε;
Γ.Κ.: Δὲν μοῦ πέρασε ἀπὸ τὸν νοῦ μου αὐτὴ ἡ σκέψη, γιὰ νὰ εἶμαι εἰλικρινής· νὰ διοργανωθῇ δηλαδὴ ἕνα ἀντίστοιχο φεστιβὰλ στὴ Λέσβο. Τὸ μόνο ποὺ φαντάστηκα, ὅπως προανέφερα, εἶναι αὐτὴ ἡ φιλοσοφικὴ σχολή, ποὺ θὰ ἐπαναφέρῃ στὸν σύγχρονο κόσμο τὸ ἀρχαῖο πνεῦμα. Μία τέτοια ἐκδήλωση δὲν θὰ τὴν ἔκανα. Θὰ ἤθελα ὅμως νὰ γίνῃ κάτι ἀντίστοιχο γιὰ τὴ Σαπφώ, τὸν Πιττακό, τὴν ἀρχαία φιλοσοφία γενικώτερα.
«Δ»: Πῶς σᾶς φάνηκε τὸ φεστιβάλ, τί συμπεριλάμβανε;
Γ.Κ.: Ἦταν πραγματικὰ πολὺ καλή διοργάνωση. Ὑπῆρξε ἀναφορὰ σ’ ὅλους τοὺς ἀρχαίους Ἕλληνες θεοὺς καὶ στὸ τί ἀντιπροσώπευε ὁ καθένας ἀπὸ αὐτοὺς σὲ σχέση μὲ τὴν ἴδια τὴ ζωή. Μοῦ ἔκανε ἐντύπωση μὲ πόση προσοχὴ παρακολουθοῦσαν οἱ Τοῦρκοι τὴν παρουσίαση. Ὅταν μοῦ δόθηκε ὁ λόγος καὶ ἀπευθυνόμενος πρὸς τὸ τουρκικὸ κοινό εἶπα πὼς ὅσα μᾶς χωρίζουν πρέπει νὰ τὰ ἀφήσουμε στὴν ἄκρη καὶ νὰ δοῦμε αὐτὰ ποὺ μᾶς ἑνώνουν, τὸ χειροκρότημά τους ἦταν πολὺ δυνατό.
«Δ»: Ἑπομένως πίσω ἀπὸ αὐτὸ τὸ φεστιβάλ, ποὺ ἐπίκεντρό του ἦταν ὁ ἀρχαῖος Ἑλληνικὸς Πολιτισμός, λειτούργησε καὶ μία πολιτικὴ διάσταση;
Γ.Κ.: Βεβαίως ὑπῆρξε πολιτικὴ διάσταση. Θέλουν νὰ εἴμαστε φίλοι καὶ νὰ καταργηθοῦν οἱ ἀντιδικίες. Ζητᾶνε τὴν οὐσιαστική, ὄχι ἐπιφανειακὴ συμφιλίωση.
* * *
Συμπληρωματικὰ ἀναφέρουμε ὅτι ἀπὸ τὸν Δήμαρχο τοῦ Κουτσούκ Κουγιοῦ κ. Γιουσοὺφ Ἀκτσόυ καὶ τοὺς ὑπόλοιπους διοργανωτὲς προσκλήθηκαν νὰ συμμετάσχουν γιὰ συμμετοχὴ στὸ φεστιβὰλ πρὸς τιμὴν τοῦ Δία ὅλοι οἱ δήμαρχοι τῆς Λέσβου (ἐννέα τὸν ἀριθμό), ἀλλὰ οἱ ἑπτά ἀρνήθηκαν. Ἀποδέχτηκαν ἐπίσης τὴν πρόσκληση ὁ Σύλλογος Μικρασιατῶν Καλλονῆς καὶ τὰ χορευτικὰ συγκροτήματα Μανδαμάδου καὶ Ἁγίας Παρασκευῆς, ποὺ ἐκτέλεσαν παραδοσιακοὺς χορούς__
===============================================
Σημείωση ιστολογίου : Μπορείτε ελεύθερα να αναδημοσιεύσετε όποιο κείμενο θέλετε . Απαραίτητη προϋπόθεση όμως για την αναδημοσίευση κειμένων του ιστολογίου ***ΜΑΚΕΔΩΝ*** , είναι η σαφής αναφορά σ΄αυτό μ΄ενεργό λινκ .
0 αναγνώστες άφησαν σχόλιο:
Δημοσίευση σχολίου
Πείτε μας την γνώμη σας για την ανάρτηση αυτή .