ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ΤΩΝ ΙΕΡΩΝ ΝΑΩΝ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ "ΑΓΙΟΥΣ" ΠΑΤΕΡΕΣ

4. ΣΥΝΑΞΑΡΙΑ - ΑΓΙΟΙ


α. Ἀπὸ τὰ Συναξάρια τῶν Ἁγίων
[Τὰ «Συναξάρια» ἀποτελοῦν ἐπίσημες βιογραφίες ἁγίων καὶ ἀπαρτίζουν τὰ διαβαζόμενα στὶς ἐκκλησίες «ἱερὰ γράμματα» μαζὶ μὲ τὸ «Ψαλτήρι», τοὺς ψαλμοὺς δηλαδὴ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Τὰ ἀποσπάσματα ποὺ ἀκολουθοῦν, ἐλήφθησαν ἀπὸ τὶς ἐπίσημες ἐκδόσεις τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.]
• Ὁ ἅγιος Κορδᾶτος (7 Μαΐου) «ἐμβῆκεν εἰς τὸν ναὸν τῶν εἰδώλων καὶ κατεσύντριψεν ὅλα τὰ ἐκεῖ εὑρισκόμενα εἴδωλα».
• Ὁ ὅσιος Ἀχίλλειος, ἐπίσκοπος Λαρίσης (16 Μαΐου), ποὺ ἔλαβε μέρος στὴν Οἰκουμενικὴ Σύνοδο τῆς Νίκαιας τὸ 325, «πολλοὺς ναοὺς κατεκρήμνισε τῶν εἰδώλων, πολλὰς δὲ ἐκκλησίας ἔκτισεν ἐκ θεμελίων καὶ μὲ πάντα στολισμὸν τὰς ἐστόλισεν».

• Ὁ ἅγιος μεγαλομάρτυρας Θεόδωρος Τήρων (17 Φεβρουαρίου) «ἔκαμεν ἓν μέγα κατόρθωμα, ἐπειδὴ λαβὼν τὸ εἴδωλον τῆς μητρὸς τῶν θεῶν Ρέας, ὡς φλυαροῦσιν οἱ Ἕλληνες, ἔρριψεν αὐτὸ εἰς τὴν φωτιὰν καὶ τὸ κατέκαυσεν».
• Ὁ ἅγιος Ἀνδρόνικος καὶ ἡ ὑπερθαύμαστος Ἰουνία (17 Μαΐου), ἡ ὁποία εἶχε νεκρωθῆ γιὰ τὸν κόσμο καὶ ζοῦσε μόνο γιὰ τὸν Χριστό, γύριζαν τὴν οἰκουμένη ὡσὰν νὰ εἶχαν πτερὰ καὶ «τοὺς μὲν ναοὺς τῶν εἰδώλων κατέστρεφαν, ἐκκλησίας δὲ θείας ἔκτισαν πανταχοῦ».
• Ὁ ἅγιος Μᾶρκος, ἐπίσκοπος Ἀρεθουσίων (σημερινὴ Ρεντίνα τῆς Μακεδονίας), κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου (328) «ἐκρήμνισεν ἕνα ναὸν τῶν εἰδώλων καὶ ἐποίησεν αὐτὸν ἐκκλησίαν».
• Ὁ ἅγιος Ἀδριανὸς ὁ νέος (17 Ἀπριλίου), μιὰ μέρα ποὺ οἱ Ἕλληνες ἔκαναν θυσίες, «ἔτρεξε καὶ ἐκρήμνισε τὸν βωμὸν καὶ τὰς θυσίας, ὅσαι ἦσαν ἐπάνω εἰς αὐτόν, ἔχυσε καὶ τὴν φωτιὰν διεσκόρπισεν».
• Ὁ ὅσιος Μάρων (14 Φεβρουαρίου) πῆγε νὰ ζήσῃ στὴν κορυφὴ ἑνὸς βουνοῦ στὴν Ἀντιόχεια, ὅπου ὑπῆρχε ναὸς τὸν ὁποῖο τιμοῦσαν οἱ Ἕλληνες. «Ὅθεν καὶ τὸν ναὸν τῶν δαιμόνων, ὅστις ἦτο ἐκεῖ κτισμένος ἀπὸ ἐκείνους, καθιερώσας εἰς τὸν Θεόν, ἐν αὐτῷ ἐκατοίκησε.»
• Ἡ ἁγία Μαγέλχθα (5 Ὀκτωβρίου), καίτοι Περσίδα καὶ ἱέρεια τοῦ ναοῦ τῆς Ἀρτέμιδος, διδάχθηκε τὰ μυστήρια τῶν χριστιανῶν ἀπὸ κάποιον ἄγγελο θεοῦ, ποὺ τὴν ἐπισκέφτηκε στὸ ὄνειρό της, καὶ βαπτίστηκε χριστια-νή. Τότε οἱ Ἕλληνες(;) ἔγιναν πῦρ καὶ μανία καὶ τὴν σκότωσαν διὰ λιθοβολισμοῦ. Τέλος ὁ ἐκεῖ ἐπίσκοπος πῆγε στὸν βασιλέα τῶν Περσῶν «καὶ ἔλαβε ἀπὸ αὐτὸν ἐξουσίαν νὰ κρημνίσῃ μὲν τὸν ναὸν τῆς Ἀρτέμιδος, νὰ οἰκοδομήσῃ δὲ εἰς αὐτὸν ἐκκλησίαν τῆς ἁγίας μάρτυρος ταύτης Μαγέλχθας. Τοῦτο οὖν ποιήσας, ἀπεθησαύρισεν ἐν τῇ νεοκτίστῳ ἐκκλησίᾳ τὸ τίμιον αὐτῆς λείψανον».
• Ὁ ἅγιος Καισάριος (7 Ὀκτωβρίου) ἔφθασε ἀπὸ τὴν Ἀφρικὴ στὴν πόλη Ταρακηνὴ κι ὅταν εἶδε «τὰς μυσαρὰς θυσίας τῶν Ἑλλήνων, ἔπτυσεν ἐπάνω εἰς αὐτὰς καὶ τὰς κατεπάτησεν». Τὸν ἔρριξαν στὴν φυλακὴ καὶ λίγες ἡμέρες ἀργότερα τὸν ἔβγαλαν, γιὰ νὰ τὸν πᾶνε στὸν Ρωμαῖο ἀνθύπατο. Μόλις ὅμως πέρασαν μπροστὰ ἀπὸ τὸν ναὸ τοῦ Απόλλωνος, «προσηυχήθη ὁ ἅγιος, καὶ εὐθὺς ἔπεσεν ὁ ναὸς ἀπὸ τὰ θεμέλια καὶ κατεπλάκωσε μέσα τὸν ἀρχιερέα τῶν εἰδώλων καὶ ἄλλους πολλούς».
• Ὁ ἅγιος Πασικράτης (24 Ἀπριλίου), μόλις εἶδε τὸ ἄγαλμα τοῦ Ἀπόλλωνος, «ἐπῆγε πλησίον αὐτοῦ καὶ τὸ ἔπτυσεν, εἰπὼν ὅτι αὐτὴ ἡ τιμὴ πρέπει εἰς αὐτόν».
• Ὁ ἅγιος ἱερομάρτυς Μάρκελλος (14 Αὐγούστου) στὴν Ἀπάμεια τῆς Συρίας «ἐπολιτεύθη δικαίως καὶ ὁσίως» καὶ ἔγινε «θερμὸς τῆς τοῦ Χριστοῦ πίστεως ζηλωτής, ἐκκλησίας μὲν καὶ θείους ναοὺς εἰς δόξαν θεοῦ κτίζων, τοὺς δὲ ναοὺς τῶν εἰδώλων κατακρημνίζων». Ὑπῆρχε ὅμως ἕνας «εἰδωλικὸς ναὸς» τοῦ Διός, ποὺ ὁ «δαίμων» ποὺ κατοικοῦσε μέσα σ’ αὐτὸν δὲν ἄφηνε οὔτε νὰ καῇ οὔτε νὰ γκρεμιστῇ μὲ μηχανή. Ὁ ἅγιος πῆρε ὕδωρ, τὸ εὐλόγησε καὶ ράντισε μ’ αὐτὸ τὰ ξύλα ποὺ εἶχε στοιβάξει μέσα στὸν ναό. «Ἐπειδὴ δὲ ὁ δαίμων δὲν ἐδυνήθη πλέον νὰ φέρῃ ἐμπόδιον, ἤναψαν τὰ ξύλα καὶ κατέκαυσαν τὸν ναόν.»
• Ὁ ἅγιος Εὐψύχιος (9 Ἀπριλίου) «ἀνάψας ὑπὸ θεϊκοῦ ζήλου καὶ πολλοὺς χριστιανοὺς παραλαβὼν ἐπῆγε καὶ ἐκρήμνισεν ἐκ θεμελίων τὸν ἑλληνικὸν ναόν, ὅστις ἐπωνομάζετο τῆς Τύχης, εἰς τὸν ὁποῖον εἶχε προσπάθειαν καὶ ἀγάπην ὁ ἐπάρατος Ἰουλιανὸς προσφέρων εἰς αὐτὸν καθ’ ἑκάστην ἡμέραν θυσίας».
• Ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος τοῦ Ἀλφαίου (9 Ὀκτωβρίου), ἕνας ἀπὸ τοὺς 12 ἀποστόλους, «ἐξελθὼν εἰς τὸ κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου κατέστρεφε τοὺς βωμοὺς τῶν εἰδώλων, ὑπὸ τοῦ θείου ζήλου πυρπολούμενος».
• Ὁ ἅγιος Σωκράτης (21 Ὀκτωβρίου) μία μέρα ποὺ «οἱ Ἕλληνες εἶχον μίαν πάνδημον ἑορτὴν καὶ ἐπροσκύνουν τὰ εἴδωλα, τότε, λέγω, ὁ θεῖος Σωκράτης γεμίσας ἀπὸ ἕναν θεϊκὸν ζῆλον ἐπῆγε καὶ κατεκρήμνισε τὸν βωμὸν καὶ τὰς ἐν τῷ βωμῷ θυσίας».
• Οἱ ἅγιοι Γάιος, Δάσιος καὶ Ζωτικὸς (21 Ὀκτωβρίου), ποὺ ζοῦσαν στὴν πό-λη Νικομήδεια, «ἀνέλαβον ζῆλον θεῖον εἰς τὴν καρδίαν αὐτῶν καὶ ἀπελθόντες κατεκρήμνισαν τὰ εἰς τοὺς ναοὺς τῶν Ἑλλήνων εὑρισκόμενα εἴδωλα».
• Ὁ ἅγιος Μαρῖνος (17 Μαρτίου) «βλέπων τοὺς εἰδωλολάτρας προσφέροντας θυσίας ὄχι μόνον εἰς ἀνθρώπους, ἀλλὰ καὶ εἰς τὰ ἑρπετὰ καὶ βδελυρὰ ζωύφια, ἄναψεν ἀπὸ θεϊκὸν ζῆλον καὶ ἐνῷ οἱ Ἕλληνες ἐτέλουν ἑορτὴν εἰς τὰ ἄψυχα εἴδωλα, ὥρμησε καὶ κατεκρήμνισε τὸν βωμὸν καὶ τὰς ἐν αὐτῷ θυσίας κατεπάτησε».
• Ὁ ἅγιος μάρτυς Ἀντώνιος (9 Νοεμβρίου) βλέποντας τοὺς Ἕλληνες νὰ ἔρχωνται στὸν ναὸ τῶν εἰδώλων, τοὺς συμβούλευσε νὰ ἀφήσουν τὴν πλάνη τους. Ἐκεῖνοι δὲν τὸν ἄκουγαν κι αὐτὸς ἀποθαρρυμένος ἔφυγε γιὰ τὴν ἔρημο, βρῆκε ἕναν ἀναχωρητὴ καὶ ἔζησε μαζί του τρία χρόνια. Κατόπιν κατέβηκε στὴν πόλη, ὅπου κατοικοῦσε «ὁ πεπλανημένος ἐκεῖνος λαὸς τῶν εἰδωλολατρῶν Ἑλλήνων» καὶ ἐνῷ «ἑώρταζαν τοὺς δαίμονας», μπῆκε στὸν ναὸ «καὶ συνέτριψεν ὅλα τὰ εἴδωλα».
β. Ὁ Συναξαριστὴς τοῦ ἁγίου Πορφυρίου [Βιογραφία τοῦ ἁγίου Πορφυρίου, ἐπισκόπου Γάζης, ἀπὸ τὶς ἐκδόσεις Ζῆτρος μὲ συνεπικουρία τῆς μονῆς Σίμωνος Πέτρας στὰ πλαίσια τῆς ἔκδοσης βασικῶν ἔργων βυζαντινῶν συγγραφέων.]
• «...πλεῖστα θαύματα ποιήσας, πολλοὺς τῶν Ἑλλήνων καὶ Ἰουδαίων ἐβάπτισε καὶ πάντας τοὺς ναοὺς τῶν εἰδώλων καταστρέψας, ἐκκλησίας ἁγίων ἔκτισε, καὶ οὕτω καλῶς βιώσας, πρὸς θεὸν ἐξεδήμησε, κληρονομήσας τὴν αἰώνιον ζωήν».
• «Οἱ δὲ χριστιανοὶ μετὰ χαρᾶς μεγάλης ἀνευφήμουν τοὺς βασιλεῖς καὶ τοὺς ἄρχοντας. Εὐθέως δὲ ὥρμησαν μετὰ τῶν ἀρχόντων καὶ τῶν ταγμάτων καὶ κατέστρεψαν τὰ εἰδωλεῖα («ἑλληνικοὶ ναοί, ἱερὰ καὶ βωμοί).Ἦσαν δὲ ἐν τῇ πόλει ναοὶ εἰδώλων δημόσιοι ὀκτώ, τοῦ τε Ἡλίου καὶ τῆς Ἀφροδίτης καὶ τοῦ Ἀπόλλωνος καὶ τῆς Κόρης καὶ τῆς Ἑκάτης καὶ τὸ λεγόμενον Ἡρωεῖον καὶ τῆς Τύχης τῆς πόλεως, ὃ ἐκάλουν Τυχαῖον, καὶ τὸ Μαρνεῖον, ὃ ἔλεγον εἶναι τοῦ Κρηταγενοῦς Διός, ὃ ἐνόμιζον εἶναι ἐνδοξώτερον πάντων τῶν ἱερῶν τῶν ἁπανταχοῦ» (κεφ. 64).
• «Μετὰ δὲ ταῦτα καὶ u964 τῶν οἰκιῶν ἐγένετο ἔρευνα. Πολλὰ γὰρ ὑπῆρχον εἴδωλα ἐν πλείσταις αὐλαῖς, καὶ τὰ εὑρισκόμενα τὰ μὲν πυρὶ παρεδίδοντο, τὰ δὲ εἰς βόρβορον ἐρρίπτοντο. Εὑρίσκοντο δὲ καὶ βιβλία πεπληρωμένα γοητείας, ἅτινα ἱερὰ αὐτοὶ ἔλεγον. Ἐξ ὧν τὰς τελετὰς καὶ τὰ ἄλλα ἀθέμιτα ἐποίουν οἱ τῆς ειδωλομανίας, καὶ αὐτὰ δὲ ὁμοίως ἴσα τοῖς θεοῖς αὐτῶν ἔπασχον» (κεφ. 71).
• «Ἐκ διαφόρων γὰρ αἱρέσεων καὶ δογμάτων ἑλληνικῶν συνέστησαν ταύτην αὐτῶν τὴν κακοδοξίαν, βουλόμενοι πα ούργως καὶ δολίως πάντας προσλαβέσθαι. Θεοὺς γὰρ πολλοὺς λέγουσιν, ἵνα Ἕλλησιν ἀρέσωσιν, ἔτι δὲ καὶ γένεσιν καὶ εἱμαρμένην καὶ ἀστρολογίαν φάσκουσιν, ἵνα ἀ δε ῶς ἁμαρτάνωσιν, ὡς μὴ ὄντως ἐν ἡμῖν τοῦ ἁμαρτάνειν ἀλλὰ ἐξ ἀνάγκης τῆς εἱμαρμένης.» (κεφ. 85).
• «Τὰ γὰρ Φιλιστίωνος τοῦ σκηνικοῦ καὶ Ἡσιόδου καὶ ἄλλων λεγομένων φιλοσόφων συμμίξαντες τοῖς τῶν χριστιανῶν, τὴν ἑαυτῶν αἵρεσιν συνεστήσαντο. Ὥσπερ ζωγράφος, ἐκ διαφόρων χρωμάτων μῖξιν ποιῶν, ἀποτελεῖ δοκήσει ἄνθρωπον ἢ θηρίον ἢ ἄλλο τι πρὸς ἀπάτην τῶν θεωρούντων, ἵνα δόξῃ τοῖς μὲν μωροῖς καὶ ἀνοήτοις ἀληθῆ τυγχάνειν, τοῖς δὲ νοῦν ἔχουσι σκιὰ καὶ ἀπάτη καὶ ἐπίνοια ἀνθρωπίνη.»
γ. Ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς
[Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς ἦταν ἀρχηγὸς τῆς μοναστικῆς κίνησης τῶν Ἡσυχαστῶν (τελευταῖοι αἰῶνες τοῦ Βυζαντίου).]
• «Οἱ “Σωκράτεις” καὶ “Πλάτω ες” πρέπει νὰ παραμερισθοῦν ἀπὸ τὸ νοῦ σου.» (Ἐ ιστολή του πρὸς τὸν μοναχό Βαρλαάμ.)


Αρχική σελίδα