Ο ΑΝΘΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ-RUM ORTODOKS PATRIKHANESI (7)

                               ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΠΑΣΑΣ Ο Β΄
Α. ΓΕΝΙΚΑ
Ο αγράμματος Βούλγαρος Ευγένιος ο Β΄ είναι εκείνος ο άξιος πατριάρχης ο οποίος ήθελε να γίνει χαλίφης στη θέση του χαλίφη, ή μάλλον πασάς στη θέση του πασά. Ετσι, συκοφάντησε το Γρηγόριο πασά τον Ε΄ στο κοινό αφεντικό τους, με αποτέλεσμα να απολυθεί ο Γρηγόριος και να προσληφθεί ο Ευγένιος ως διαχειριστής του μαγαζιού, στο πλαίσιο της άμιλλας του ευγενικού αθλήματος της "αλλαξοπατριαρχίας".

Η θητεία του δεν κράτησε παρά 16 μήνες. Στο διάστημα αυτό ο Ευγένιος πασάς ο Β΄ ως αφοσιωμένος υπάλληλος του σουλτάνου, προσπάθησε κι αυτός
, όπως προσπαθούσαν οι προκάτοχοί του, να ακυρώσουν την επανάσταση. Τον Αύγουστο του 1821 έστειλε εγκύκλιο στον επίσκοπο Παροναξίας Ιερόθεο, απαιτώντας απ'αυτόν να μεριμνήσει ώστε το ποίμνιό του να παραμείνει πιστό στο "ραγιαλίκι" και, προχωρώντας παραπέρα, να προσεύχεται για την διατήρηση της υποταγής στο σουλτάνο.

Ο Ιερόθεος, προς τιμήν του, όχι μόνον δεν ακολούθησε το φιρμάνι, αλλά ποδοπάτησε το πατριαρχικό κουρελόχαρτο και έκανε κήρυγμα στην εκκλησία υπέρ της επανάστασης, και μάλιστα την εποχή που ο στόλος του Καρά Αλή έπλεε στο Αιγαίο. Με τη στάση του αυτή, ο ιεράρχης πρόσφερε μέγιστες υπηρεσίες στο ποίμνιό του, "σώζοντάς το από την επιβουλή και την απάτη" του πατριαρχείου, όπως μας πληροφορεί ο Ιωάννης Φιλήμων.

B. ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ
Ο Βούλγαρος τουρκορθόδοξος πατριάρχης των Ρωμαίων ζητούσε εν ολίγοις τα εξής από τον Ιερόθεο:

1. Τον ενημερώνει αρχικά ότι το αφεντικό του, ο σουλτάνος, θα δώσει αμνηστία σε όσους ξεκίνησαν μεν την επανάσταση αλλά μετάνιωσαν και επιστρέφουν στο ρεαγιαλίκι, κάτι που ο Βούλγαρος πατριάρχης ονομάζει "ανακτορική φιλανθρωπία προς το ημέτερο γένος".
2. Ζητάει από τον Ιερόθεο να προσευχηθεί μαζί με το ποίμνιό του υπέρ της σουλτανικής δουλείας.
3. Απαιτεί από τους πιστούς να είναι υποταγμένοι στο σουλτάνο, χωρίς να παρεκτρέπονται.
4. Δηλώνει πως ο σουλτάνος θα τιμωρήσει αυστηρά αυτούς που ξεφεύγουν από το δρόμο της υποταγής.
5. Ζητάει από τον Ιερόθεο να διατηρήσει ο ίδιος τους πιστούς υποταγμένους στο σουλτάνο, γενόμενος ο ίδιος το καλό παράδειγμα του καλού ραγιά.

Γ. Η ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ

ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΕΛΕΩ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
Ιερότατε μητροπολίτα Παροναξίας, υπέρτιμε και έξαρχε παντός Αιγαίου Πελάγους, εν Αγίω Πνεύματι αγαπητέ αδελφέ και συλλειτουργέ της ημών μετριότητος κυρ Ιερόθεε, χάρις είη σου τη ιερότητι και ειρήνη παρά Θεού!

Εκ του εγχειριζόμενού σοι πατριαρχικού ημών και συνοδικού γράμματος πληροφορείσαι την δι' άκρας φιλανθρωπίας ευμενεστάτη αύθις προς το ημέτερον γένος ευεργεσίαν και χάριν, καθ' ήν αξιούνται ελέους και αμνηστείας οι των ορίων του πιστού ραγιαλικίου παρεκτραπέντες οπώσποτε, ήδη δε μεταμελούμενοι και προσπίπτοντες ειλικρινώς, πολλώ μάλλον οι ιδιοπραγματούντες και εν τοις όροις του πιστού ραγιαλικίου απαρεγκλίτως εμμένοντες, καθώς έκ του ιδίου γράμματος εντελέστερον πληροφορείσαι. Τούτο δη λαβών, εντελλόμεθά σοι διά της παρούσης, όπως χωρίς αναβολήν ενεργήσης επί κοινή απαξαπάντων των επαρχιωτών σου ακροάσει, και εμπνεύσης εις τας καρδίας των τας εν αυτώ περιεχομένας εννοίας με όλην την απαιτούμενην καθαρότηταν και ακρίβειαν, διά να αναπέμψωσι προηγουμένως τας υπέρ του βασιλείου κράτους ικετηρίους αυτών φωνάς προς τον Θεόν, και επομένως κατανοήσαντες το γινόμενον και προς αυτούς μέγα βασιλικόν έλεος, να βαδίζωσι την οδόν της ευπειθείας και υποταγής απαρατρέπτως, εν βεβαιότητι ότι, καθώς η κραταιά βασιλεία εξευμενίζεται προς τους μετανοούντας και χαρίζεται αυτοίς φιλανθρώπως την αμνηστείαν, ούτω κατά των σκληροτραχήλων και αμεταμελητέων μένει αδυσώπητος. Ενί λόγω, κατά το άφευκτον χρέος της προθυμίας σου, να στηρίξης πάντας αυτούς επί του κέντρου του ραγιαλικίου, υπαγορεύων συμφώνως τα σωτήρια και γινόμενος καλόν παράδειγμα προς αυτούς.

Περιμένομεν εν τάχει των γραφομένων απάντων την αισίαν αποπεράτωσιν. Η δε του Θεού χάρις είη μετά της ιερότητός σου!

αωκα Αυγούστου ιέ

Ο Κωνσταντινουπόλεως και εν Χριστώ αδελφός"

(Συντακτης του κειμενου ειναι ο εκπαιδευτικος Κωνσταντινος Θεοδωριδης)


Αρχική σελίδα